Reuters, October 1-London mitengo yamkuwa inakwera Lachisanu, koma idzatsika mlungu uliwonse pamene osunga ndalama amachepetsa chiopsezo chawo pakati pa kufalikira kwa magetsi ku China komanso vuto la ngongole lachimphona chachikulu cha Evergrande Group.
Pofika 0735 GMT, mkuwa wa miyezi itatu ku London Metal Exchange unakwera 0.5% mpaka US $ 8,982.50 pa tani, koma idzagwa 3.7% sabata iliyonse.
Fitch Solutions inanena mu lipoti kuti: “Pamene tikupitirizabe kulabadira mmene zinthu zilili ku China, makamaka mavuto azachuma a Evergrande ndi kusowa kwamphamvu kwa magetsi, zomwe ziŵiri zazikuluzikuluzikulu, tikugogomezera kuti chiwopsezo chathu cholosera zamtengo wachitsulo chakwera kwambiri..”
Kuperewera kwa magetsi ku China kudapangitsa akatswiri kuti achepetse kukula kwa ogula zitsulo zazikulu kwambiri padziko lonse lapansi, ndipo ntchito ya fakitale yake idachitika mosayembekezereka mu Seputembala, mwina chifukwa cha zoletsa.
Katswiri wina wa Banki ya ANZ ananena mu lipoti kuti: “Ngakhale kuti vuto la magetsi likhoza kukhala ndi zotsatira zosiyanasiyana pa kapezedwe ka zinthu ndi kufunika kwa zinthu, msika ukuika chidwi kwambiri pa kutha kwa zinthu zimene zimafunika chifukwa cha kuchepa kwa chuma.”
Chiwopsezo chikadali chowopsa chifukwa Evergrande, yomwe idali ndi ndalama zambiri, sinatenge ngongole zakunja, kudzetsa nkhawa kuti vuto lake litha kufalikira ku zachuma ndikubwereranso padziko lonse lapansi.
Aluminium ya LME idakwera 0.4% kufika ku US$2,870.50 pa tani, faifi adatsika 0.5% kufika US$17,840 pa tani, zinki adakwera 0.3% kufika US$2,997 pa tani, ndipo malata adatsika 1.2% kufika US$33,505 pa tani.
Kutsogola kwa LME kunali pafupifupi kwathyathyathya pa US $ 2,092 pa tani, kuyendayenda pafupi ndi malo otsika kwambiri kuyambira US $ 2,060 pa tani imodzi idakhudzidwa tsiku lapitalo la malonda pa Epulo 26.
* Bungwe la ziwerengero za boma la INE linanena Lachinayi kuti chifukwa cha kuchepa kwa magiredi a miyala yamtengo wapatali komanso kumenyedwa kwa ntchito pamadipoziti akuluakulu, msika waukulu kwambiri padziko lonse lapansi wopanga zitsulo ku Chile udatsika ndi 4.6% pachaka mu Ogasiti.
* Ma stock amkuwa a CU-STX-SGH pa Shanghai Futures Exchange adatsika mpaka matani 43,525 Lachinayi, mlingo wotsika kwambiri kuyambira Juni 2009, ndikuchepetsa kutsika kwamitengo yamkuwa.
* Pamitu yazokhudza zitsulo ndi nkhani zina, chonde dinani kapena (Yonenedwa ndi Mai Nguyen ku Hanoi; Yosinthidwa ndi Ramakrishnan M.)